Wraz z dynamicznym rozwojem technologii oszuści nieustannie opracowują nowe metody, aby atakować osoby prywatne i firmy. W szcyególności oszustwa związane z rejestracją znaków towarowych oraz oszustwa telefoniczne i e-mailowe mogą prowadzić do poważnych strat finansowych i wizerunkowych.
Opiszę szczegółowo, w jaki sposób działają te mechanizmy, jak możesz chronić siebie i swoją firmę oraz jakie kroki podjąć w przypadku zetknięcia się z próbą oszustwa.
Pamiętaj też, jeżeli raz dasz się oszukać Twoje dane będą wykorzystywane dalej do innych bardziej wyrafinowanych oszustw – skoro raz dał_ś się złapać to dlaczego ma się nie udać kolejny raz?
Oszustwa na „znak towarowy”
Oszustwa związane z rejestracją znaków towarowych polegają na próbach zgłaszania lub „obsługi” rejestracji marek za pomocą fałszywych lub wprowadzających w błąd dokumentów. W tego typu procederach oszuści kontaktują się z właścicielami marek lub potencjalnymi przedsiębiorcami, żądając nieuzasadnionych opłat w imieniu fikcyjnych instytucji. Najczęściej wykorzystują korespondencję listowną lub e-mailową, tworząc poczucie pilności i obiecując szybką rejestrację po atrakcyjnej cenie. Takie działania mogą zagrozić prawnej ochronie marki i prowadzić do strat finansowych. Jak rozpoznać tego rodzaju oszustwa i jak się przed nimi chronić? Oto szczegóły.
Jak działa oszustwo?
Oszustwa związane z rejestracją znaków towarowych to przestępstwa, które najczęściej wymierzone są w przedsiębiorców. Oszuści podszywają się pod rzeczników patentowych lub przedstawicieli instytucji publicznych, aby wzbudzić zaufanie. Stosują przy tym różne metody.
1. Fałszywa tożsamość i tytuły
Oszuści wykorzystują nazwy instytucji publicznych lub znanych kancelarii, tworząc fałszywe tożsamości. Nierzadko posługują się podrobionymi wizytówkami, identyfikatorami czy tytułami zawodowymi, aby sprawiać wrażenie profesjonalistów.
2. Fałszywe dokumenty i korespondencja o oficjalnym wyglądzie
Tworzą dokumenty imitujące oficjalne pisma, wykorzystując logotypy, papier firmowy i styl komunikacji urzędowej. W dokumentach tych informują o konieczności wniesienia opłaty za rzekome dokończenie rejestracji znaku, grożąc jej anulowaniem lub przejęciem przez osoby trzecie.
3. Pilne żądania i groźby
Aby wywrzeć presję, oszuści kreują sytuacje kryzysowe, np.: „Rejestracja Państwa znaku wygasa dziś. Brak płatności skutkuje anulowaniem wniosku.” Takie komunikaty mają skłonić do pochopnego przelewu.
4. Kontakt telefoniczny i e-mailowy
Kontakt odbywa się głównie przez telefon lub e-mail. Oszuści posługują się formalnym językiem i stylem komunikacji charakterystycznym dla instytucji publicznych, przekazując dane do płatności lub linki do fałszywych systemów płatniczych podobnych do tych znanych z oszustw np. na OLX.
5. Fałszywe strony internetowe i platformy płatności online
Tworzone są strony internetowe łudząco podobne do witryn urzędowych lub renomowanych kancelarii. Różnice w adresach URL bywają minimalne, dlatego szczególna ostrożność jest niezbędna.
Jak się chronić?
Ochrona przed oszustwami związanymi z rejestracją znaków towarowych jest kluczowa dla bezpieczeństwa Twojej marki.
Poznaj oficjalne procedury
Znajomość procesu rejestracji znaku towarowego oraz zasad działania instytucji publicznych stanowi podstawową formę ochrony. Urzędy nie żądają płatności telefonicznie ani mailowo.
Weryfikuj pełnomocników i pośredników
Sprawdź, czy rzecznik patentowy lub kancelaria widnieje w oficjalnych rejestrach. Porównuj dane kontaktowe z informacjami dostępnymi na stronach instytucji publicznych. Zadzowń też samodzielnie do urzędu czy kancelarii na numer z rejestru.
Rozpoznawaj fałszywe dokumenty
Zwracaj uwagę na błędy językowe, niespójności, podejrzane sformułowania oraz nietypowe dane kontaktowe.
Dokonuj płatności wyłącznie oficjalnymi kanałami
Nie dokonuj przelewów na prywatne konta, ani za pomocą nieznanych metod płatności. Instytucje publiczne korzystają z jasno określonych rachunków bankowych.
Chroń dane osobowe i firmowe
Udostępniaj informacje wyłącznie zaufanym podmiotom, stosuj silne hasła i regularnie je aktualizuj.
Co zrobić w przypadku próby oszustwa?
Szybka i zdecydowana reakcja minimalizuje ryzyko strat.
Przerwij kontakt i zachowaj spokój
Nie wdawaj się w rozmowy, nie przekazuj danych ani informacji finansowych.
Skontaktuj się z oficjalnymi instytucjami
Zweryfikuj otrzymane informacje, korzystając wyłącznie z oficjalnych kanałów komunikacji.
Zachowaj dokumenty i korespondencję
Przechowuj e-maile, pisma i zapisy rozmów jako potencjalne dowody.
Zgłoś sprawę odpowiednim organom
Poinformuj policję lub jednostki zajmujące się cyberprzestępczością.
Skorzystaj z pomocy specjalistów
Wsparcie prawników lub ekspertów ds. cyberbezpieczeństwa może okazać się kluczowe.
Oszustwa telefoniczne
Oszustwa telefoniczne polegają na manipulowaniu rozmówcą poprzez podszywanie się pod przedstawicieli instytucji lub tworzenie fałszywych sytuacji kryzysowych. Oszuści często informują o rzekomych problemach z kontem bankowym lub kartą płatniczą, wykorzystując strach i presję czasu.
Oszustwa te mogą być poprzedzone SMS, który otrzymasz np. od Twojej platformy finansowej o próbie logowania i telefon (z racji tej samej nazwy nadawcy) połączy officialną korespondencję z tą fałszywą. Tskie SMS mają skłonić Ciebie do samodzielnego kontaktu.
Jak działają oszuści?
1. Podszywanie się pod rodzinę, funkcjonariuszy lub pracowników instytucji
Oszuści podają się za członków rodziny, policjantów, prokuratorów lub pracowników banków.
2. Zastraszanie i wywieranie presji
Informują o rzekomych zagrożeniach, wymuszając szybkie działania.
3. Obietnice nagród i promocji
Informują o wygranych lub ofertach specjalnych, żądając opłat lub danych.
4. Wymuszanie natychmiastowej decyzji
Ograniczają czas na reakcję, aby uniemożliwić racjonalną ocenę sytuacji.
Jak się chronić?
Nie udostępniaj danych osobowych
Nigdy nie przekazuj przez telefon numerów kont, haseł ani danych identyfikacyjnych.
Sprawdzaj numer dzwoniącego
Nieznane lub zastrzeżone numery powinny wzbudzić czujność. Możesz też oddzwonić na ten numer – oszuści często podszywają się pod numery telefonów (tzw. spoofing).
Nie podejmuj pochopnych decyzji
Zawsze daj sobie czas na weryfikację informacji.
Weryfikuj informacje oficjalnymi kanałami
Skontaktuj się bezpośrednio z instytucją, z którą rzekomo rozmawiałeś.
Co zrobić w przypadku próby oszustwa?
Zakończ rozmowę
Natychmiast przerwij połączenie i zablokuj numer.
Poinformuj odpowiednie instytucje i bliskich
Zgłoszenie incydentu pomaga zapobiegać kolejnym próbom oszustw.
Oszustwa e-mailowe
Oszustwa e-mailowe polegają na wysyłaniu fałszywych wiadomości podszywających się pod banki, dostawców usług lub znane marki. Celem jest wyłudzenie danych lub skłonienie do kliknięcia w złośliwe linki.
Jako tę kategorię możemy też potraktować wszelkiej maści podobne wiadomości na social mediach czy platformach sprzedażowych np. na OLX.
Najczęstsze metody
Phishing (wyłudzanie danych)
Fałszywe e-maile kierujące do spreparowanych stron internetowych.
Złośliwe załączniki
Pliki zawierające wirusy lub oprogramowanie szpiegujące.
Fałszywe faktury i wezwania do zapłaty
Szczególnie groźne dla firm i działów księgowych.
Fałszywe zbiórki i prośby o pomoc
Wykorzystujące emocje i aktualne wydarzenia.
Jak się chronić?
Sprawdzaj nadawcę i treść wiadomości
Zwracaj uwagę na adres e-mail, błędy językowe i podejrzane linki.
Nie klikaj w podejrzane linki ani załączniki
Nieznane wiadomości najlepiej usuwać bez otwierania.
Korzystaj z oprogramowania zabezpieczającego
Aktualne programy antywirusowe i filtry spamowe zwiększają bezpieczeństwo.
Stosuj uwierzytelnianie dwuskładnikowe
Znacząco utrudnia nieautoryzowany dostęp do kont.
Co zrobić w przypadku próby oszustwa?
- Zgłość i usuń podejrzaną wiadomość.
- Zmień hasła, jeśli doszło do wycieku danych.
- Zgłoś incydent dostawcy usług i odpowiednim instytucjom.
- Zainstaluj aktualizacje i poprawki bezpieczeństwa.
Co robić i jak żyć?
Tak podkradłem Mateuszowi Chrobokowi – mam nadzieję, że się nie obrazi :)
W obliczu rosnącej liczby oszustw kluczowe znaczenie ma świadomość i ostrożność. Aby zwiększyć swoje bezpieczeństwo:
- Edukuj się i bądź na bieżąco z nowymi metodami oszustw,
- Zachowuj zdrowy sceptycyzm wobec nieoczekiwanych kontaktów,
- Korzystaj wyłącznie z oficjalnych kanałów komunikacji,
- Stosuj środki ochrony technicznej i dbaj o bezpieczeństwo danych,
- Stosuj tylko silne, bezpieczne i unikalne hasła,
- Korzystaj z pomocy ekspertów w razie wątpliwości,
Pamiętaj: najlepszą obroną przed oszustwami jest wiedza i czujność.
